Lễ Rước Hến: Ngày hội truyền thống độc đáo xứ kinh kỳ
04/08/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Lễ Rước Hến được xem như nét văn hóa truyền thống thể hiện tinh thần của người dân Cố đô Huế ngàn năm văn hiến.
Xứ Huế mộng mơ làm say đắm biết bao thi nhân, du khách bởi vẻ đẹp thân thương, bình dị cùng những hoạt động văn hóa cộng đồng. Trong đó, lễ Rước Hến được biến đến như ngày hội biểu thị rõ nét tín ngưỡng đặc sắc của cư dân nơi đây.
Nguồn gốc, thời gian tổ chức lễ Rước Hến
Tương truyền năm 1892 ở phường Giang Hến có bà Trần Thị Thẹp đi thuyền nhỏ ra sống trước đình Hương Cần để dũi hến. Nhưng không bị hương lý xã bắt phải nộp phạt vì dũi hến mà không xin phép do “Hến về làng, thành hoàng về miếu”.
Lễ hội Rước Hến là hoạt động độc đáo vùng Vĩ Dạ - Huế
Biết tin bà con rất bất bình kéo nhau đi kiện đòi lại công bằng, phản đối hành vi trái đạo của csc quan. Đơn kiện của dân làng đã được vua Thành Thái trực tiếp hạ bút phê “Thượng từ nguyên đầu, hạ chí hải khẩu” . Câu này có ý nghĩa hoàng đế đồng tình với dân làng Giang Hến, xử cho bà Thẹp thắng kiện.
Hay tin, mọi người đều vui mừng, tin rằng nhờ có thần sông phù hộ mà họ dành thắng lợi. Thế nên cả bản quyết định kết long đình, trang trí cờ lọng đi rước bản châu phê về làm lễ tạ. Tiếp đó lấy chiếc “tròng” hương lý dùng lúc bắt bà Thẹp, thả xuống nước với mong muốn chống lại cường quyền.
Nghi thức cúng tế trong hội Rước Hến
Hiện nay, Huế không chỉ chú trọng phát triển di tích lịch sử mà còn tái hiện lễ hội truyền thống để nhân dân trải nghiệm không khí bản sắc văn hóa nơi đây. Sự kiện tổ chức vào ngày 26/4 âm lịch mỗi năm, tại làng Cồn Soi - phường Vĩ Dạ.
Sự kiện được cả bản chuẩn bị chu đáo
Dân làng cùng nhau chuẩn bị cuộc vui bằng việc kết thuyền trang trí long trọng, có án thờ ở giữa. Những người tham gia đều là nam giới, gồm các vị bô lão, trung, thanh niên. Họ mặc những bộ trang phục truyền thống, được phân chia theo từng nhóm người.
Nghi thức cung nghênh thần kỳ sông nước
Quá trình tế lễ 1 thuyền đi đến ngã ba sông Hương mang theo án thờ, cắm cây đại phan ở giữa do các bô lão lựa chọn. Một đoàn khác được trang trí cờ lọng, bàn thờ, được kết hoa mang theo trống chiêng xuất phát từ giữa sông, tỏa đi hai hướng thượng và hạ nguồn.
Lễ Rước Hến thu hút đông đảo bà con tham gia
Nghi lễ rước thần
Đến mỗi điểm, bậc cao niên sẽ chọn vị trí đẹp để bày hương hoa, gạo muối, đồ tế lễ làm nghi thức rước thần. Cung nghinh thần về điểm xuất phát ở giữa sông khi đủ 3 tuần rượu. Sau khi hoàn tất tập trung về nhà thờ họ Nguyễn tiếp tục thực hiện lễ cúng thần sông vừa và các vị thần làng.
Đám rước gồm 1 bô lão mặc áo đen dài, thắt lưng bằng vải đỏ đứng đầu gánh án thờ chính ở điểm hội đồng. Thêm vào đó có một số người phụ trách cầm cây chèo đứng 2 hàng, vừa chèo thuyền vừa cất cao câu hò mái đẩy trong tiếng dàn nhạc, trống kèn phụ họa, được gọi là “chèo cạn”.
Nghi lễ hầu thần
Vào đến đất liền, các chức sắc trong làng sẽ thay y phục cổ truyền đi theo đám rước để hầu thần. Họ ghé nhà thờ tộc Nguyễn để nghinh thành hoàng làng rồi mới vào đình để làm các bước tế lễ cuối cùng.
Hoạt động thể hiện niềm tin của tập thể bà con sống trên sông nước muốn gửi gắm vào sự giúp đỡ của các vị thần. Cầu mong cho đời sống no ấm, đủ đầy, mùa màng bội thu.
Đồng thời tạo điều kiện cho người con xa xứ quay về quê sau thời gian lao động vất vả. Qua đó, tăng sự kết nối tình cảm giữa các thành viên trong gia đình, làng xóm.
Trên đây là thông tin về lễ Rước Hến mà chuyên trang muốn gửi đến độc giả. Theo dõi website để nhận thêm những nội dung bổ ích khác nhé!
Theo 3vi.vn
4.8/5 (20 votes)