Lãi suất là gì? Các loại lãi suất, các yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất?

Một trong những vấn đề rất được mọi người quan tâm hiện nay là định nghĩa và phân loại của lãi suất. Bài viết hôm nay, chuyên trang sẽ mang đến câu trả lời chi  tiết nhất cho vấn đề này, hãy cùng tìm hiểu bạn nhé!

Lãi suất là gì?

Giá cả của quyền sử dụng một đơn vị vốn vay trong một đơn vị thời gian được gọi là lãi suất. Đây là loại giá cả đặc biệt, dựa trên cơ sở giá trị sử dụng để hình thành.

Giá cả của quyền sử dụng một đơn vị vốn vay trong một đơn vị thời gian được gọi là lãi suất

Nó là khả năng mang lại lợi nhuận cho người đi vay khi dùng vốn vay trong hoạt động kinh doanh hoặc mức độ thỏa mãn những nhu cầu nào đó. Lãi suất được hiểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm, cũng được xem là tỷ lệ sinh lời người chủ sở hữu thu được từ khoản vốn cho vay.

Các đặc điểm để phân loại lãi suất

Để phân loại lãi suất, người ta căn cứ vào các đặc điểm khác nhau sau đây:

Căn cứ vào tính chất của khoản vay

Ở đặc điểm này sẽ có các loại phổ biến sau:

Lãi suất gửi ngân hàng

Đây là lãi suất ngân hàng trả cho những khoản tiền được gửi vào đó. Tùy thuộc vào loại tiền gửi khác nhau(không kỳ hạn, tiết kiệm,...), thời hạn gửi và quy mô, loại lãi suất này sẽ có nhiều mức khác nhau.

Lãi suất tín dụng

Đây là loại lãi suất người đi vay phải trả khi đi vay ở ngân hàng. Lãi suất tín dụng ngân hàng cũng tùy theo loại hình vay, mức độ quan hệ, sự thỏa thuận giữa 2 bên,... mà có nhiều mức khác nhau.

Lãi suất chiết khấu

Lãi suất chiết khấu được áp dụng khi ngân hàng cho bạn vay bằng hình thức chiết khấu giấy tờ có giá chưa đến hạn thanh toán hoặc thương phiếu.

Nó được tính bằng tỷ lệ phần trăm trên mệnh giá của giấy tờ có giá và khi ngân hàng đưa tiền vay sẽ được khấu trừ ngay lập tức.

Lãi suất tái chiết khấu

Loại lãi suất này được áp dụng khi ngân hàng trung ương cho những ngân hàng trung gian vay thông qua hình thức chiết khấu lại giấy tờ có giá ngắn hạn chưa đến hạn thanh toán hoặc thương phiếu.

Lãi suất liên ngân hàng

Đây là loại lãi suất các ngân hàng áp dụng khi cho nhau vay trên thị trường liên ngân hàng. Nó được hình thành thông qua quan hệ cung cầu vốn vay trên thị trường và chịu sự chi phối bởi lãi suất từ các ngân hàng trung gian vay của ngân hàng trung ương.

Mức độ chi phối này còn phụ thuộc vào tỷ trọng dùng vốn vay ngân hàng trung ương của các ngân hàng trung gian và sự phát triển của hoạt động thị trường mở.

Lãi suất cơ bản

Lãi suất cơ bản là loại lãi suất được các ngân hàng dùng làm cơ sở để ấn định mức lãi suất kinh doanh của công ty mình. Nó được hình thành khác nhau tùy theo từng quốc gia.

Dựa vào giá trị thực của tiền lãi thu được

Ở yếu tố này, chúng ta sẽ có 2 loại phổ biến sau:

Để phân loại lãi suất, người ta căn cứ vào các đặc điểm khác nhau như: tính chất khoản vay, giá trị thực của tiền lãi thu được,...

Lãi suất danh nghĩa

Là loại lãi suất được tính theo giá trị danh nghĩa của tiền tệ vào thời điểm xem xét. Nó thường được công bố chính thức trong các hợp đồng tín dụng, đồng thời viết rõ trên công cụ nợ.

Lãi suất thực

Là loại lãi suất được điều chỉnh đúng theo những thay đổi về lạm phát. Nó bao gồm 2 loại là: lãi suất thực tính trước và lãi suất thực tính sau.

Căn cứ theo tính linh hoạt của lãi suất quy định

Dựa theo tính linh hoạt của lãi suất quy định, chúng ta sẽ có các loại sau:

Lãi suất cố định

Là loại lãi suất trong suốt thời hạn vay được quy định cố định. Ưu điểm của nó là số tiền lãi được biết trước và cố định, nhưng nhược điểm là bị ràng buộc vào một mức lãi suất nhất định trong một thời gian mặc dù lãi suất trên thị trường đã thay đổi.

Lãi suất thả nổi

Là loại lãi suất có thể lên xuống theo lãi suất thị trường trong thời hạn tín dụng theo quy định. Nó chứa đựng cả lợi nhuận lẫn rủi ro. Tức là khi lãi suất tăng, người vay sẽ bị thiệt trong khi người cho vay được lời và ngược lại.

Dựa theo loại tiền cho vay

Dựa vào loại tiền cho vay, chúng ta sẽ có 2 loại sau:

- Lãi suất nội tệ: Đúng như tên gọi của nó, lãi suất nội tệ có nghĩa là lãi suất cho vay và đi vay bằng tiền nội tệ.

- Lãi suất ngoại tệ: Là loại lãi suất cho vay và đi vay bằng đồng ngoại tệ.

Căn cứ vào nguồn tín dụng quốc tế hay trong nước

Có 2 loại ở đặc điểm này là:

- Lãi suất trong nước: Là loại lãi suất áp dụng trong những hợp đồng tín dụng trong một nước.

- Lãi suất quốc tế: Có nghĩa là lãi suất được áp dụng trong những hợp đồng tín dụng ngoài quốc tế.

Theo Phantichtaichinh.com