Cạnh tranh là gì? Bản chất quy luật cạnh tranh trong kinh tế thị trường

Cạnh tranh là gì? Bản chất của cạnh tranh như thế nào? Đây hiện đang là vấn đề được nhiều người quan tâm đến. Để có câu trả lời, bạn không nên bỏ qua những thông tin được chia sẻ ở nội dung bài viết bên dưới!

Quy định về cạnh tranh

Cạnh tranh là quy luật kinh tế trên thị trường. Cạnh tranh không chỉ là động lực thúc đẩy nền kinh tế phát triển, điều tiết hệ thống thị trường. Mà nó còn là yếu tố quan trọng giúp làm lành mạnh các quan hệ xã hội.

Cạnh tranh thúc đẩy các nhà kinh doanh luôn đổi mới trong hoạt động sản xuất kinh doanh

Không những vậy, nó còn thúc đẩy các nhà kinh doanh luôn đổi mới trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất giúp tăng năng suất lao động.

Cạnh tranh phải được diễn ra trong môi trường pháp lý tự do và bình đẳng với mọi chủ thể kinh doanh. Nếu không có môi trường pháp lý đó, cạnh tranh có thể đưa ra những hậu quả tiêu cực về mặt xã hội.

Cạnh tranh là gì?

Cạnh tranh là khái niệm rộng rãi, xuất hiện ở hầu hết các lĩnh vực trong đời sống khác nhau. Từ cuộc sống sinh hoạt cho đến lĩnh vực kinh tế, văn hóa, chính trị, thể thao,…Khi đó có khá nhiều định nghĩa và cách hiểu về cạnh tranh.

Theo cách hiểu trong từ điển ngôn ngữ tiếng Anh. Cạnh tranh là một sự kiện hay cuộc đua, khí đó các đối thủ ganh đua để giành phần hơn, ưu thế về mình. Còn với từ điển tiếng Việt, cạnh tranh là cố giành phần hơn về mình giữa người, tổ chức hoạt động mang lại lợi ích như nhau. 

Trong khoa học kinh tế, các nhà khoa học dường như chưa thỏa mãn với bất cứ khái niệm về cạnh tranh nào cả. Bởi cạnh tranh là hiện tượng kinh tế chỉ xuất hiện và tồn tại ở nền kinh tế thị trường, mọi lĩnh vực, giai đoạn của quá trình kinh doanh.

Cạnh tranh là khái niệm rộng rãi, xuất hiện ở hầu hết các lĩnh vực trong đời sống khác nhau

Với tư cách là động lực nội tại của mỗi chủ đề kinh doanh, cuốn ”Các hoạt động hạn chế cạnh tranh và hoạt động thương mại không lành mạnh” đã diễn tả. Cạnh tranh trên thị trường là quá trình nhà cung cấp ganh đua để giành khách hàng bằng những biện pháp, phương pháp khác nhau.

Bản chất của cạnh tranh

Dưới góc độ kinh tế, bản chất của cạnh tranh là gì? Cùng tìm hiểu cụ thể trong phần sau đây bạn nhé:

Cạnh tranh là sự ganh đua giữa các chủ thể kinh doanh trên thị trường 

Ở kinh tế học, thị trường được xác định là cơ chế trao đổi  người mua và bán của loại hàng hay dịch vụ với nhau. Đó đơn giản là giao dịch chứ không phải địa điểm như mọi người thường nghĩ. Nó hình thành khi người mua đồng ý trả mức giá cho sản phẩm mà nhà cung cấp bán ra.

Khách hàng mong muốn được sản phẩm phù hợp nhất, với giá rẻ. Trong khi các nhà cung cấp muốn bạn có được sản phẩm càng nhanh càng tốt. Hướng này là nguồn gốc tạo ra sự cạnh tranh, ganh đua giữa các chủ thể kinh doanh trên thị trường để lôi kéo khách hàng về phía mình.

Để ganh đua các chủ thể kinh doanh sử dụng các thủ đoạn, phương thức kinh doanh được gọi là hành vi cạnh tranh. Kết quả là người chiến thắng mở rộng được thị phần, tăng lợi nhuận, kẻ thua mất khách rời khỏi thị trường.

Quá trình cạnh tranh giữa các đối thủ diễn ra trên thị trường

Các chủ thể kinh doanh khi tham gia thị trường ganh đua, giành cơ hội tốt nhất. Thế nhưng, cạnh tranh thường diễn ra giữa các doanh nghiệp có chung lợi ích. Như tìm kiếm nguồn nguyên liệu đầu vào giống nhau hoặc tìm kiếm thị trường để bán những sản phẩm tương tự.

Điều này làm các doanh nghiệp có chung lợi ích tranh giành trở thành đối thủ của nhau. Chúng ta khó có thể thấy có sự cạnh tranh giữa một doanh nghiệp kinh doanh ăn uống. Vì vậy, lý thuyết cạnh tranh xác định sự tồn tại của cạnh tranh giữa các chủ thể kinh doanh khi chúng là đổi thủ của nhau.

Đặc biệt là với hành vi hạn chế cạnh tranh, để xác định có hành vi này xảy ra hay không. Phải xác định chủ thể thể hiện hành vi đó hoạt động trên thị trường liên quan nào, những ai là đối thủ cạnh tranh.

Theo pháp luật của các nước trên thế giới và luật cạnh tranh của Việt Nam thị trường liên quan là thị trường các sản phẩm hay dịch vụ có thể thay thế cho nhau.

Cạnh tranh diễn ra trong điều kiện cơ chế thị trường

Cạnh tranh là hoạt động tranh giành thị trường, lôi kéo khách hàng về phía mình của các chủ thể kinh doanh. Nên cạnh tranh chỉ diễn ra trong cơ chế thị trường khi công dân có quyền tự do kinh doanh, tự do thành lập doanh nghiệp. 

Trong thời kỳ phong kiến, nhà nước luôn chủ trương hình thành và phát triển các phường, hội, các công xã nông thôn mang tính khép kín,. Chính vì vậy mà cạnh tranh không có điều kiện để phát triển.

Trong nền kinh tế, hoạch hóa tập trung- đây là nơi nhà nước đầy tư duy nhất nắm quyền lực chính trị và quyền lực kinh tế. Cho nên không thể nói kinh tế thị trường không tồn tại quyền tự do kinh doanh cá nhân. Vì vậy mà cạnh tranh cũng không tồn tại với tính chất là sự ganh đua kinh tế các chủ thể kinh doanh.

Theo Luatminhkhue.vn