Lễ hội Tết A Za: Nét độc đáo của đồng bào Pa Cô
23/07/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Lễ hội Tết A Za được đồng bào Pa Cô tổ chức hàng năm nhằm tiễn đưa năm cũ chào đón năm mới với vụ mùa mới bội thu, cầu mong mưa thuận gió hòa, bản làng an vui, hạnh phúc.
Đến thăm A Lưới tỉnh Thừa Thiên Huế dịp cuối năm khắp các bản làng dân tộc Pa Cô đều tất bật chuẩn bị lễ A Za – ngày Tết truyền thống của bà con trên đỉnh Trường Sơn.
Lễ hội Tết A Za là gì?
Cuối mùa đông khi những hạt ngô, lúa trên rẫy đã được thu hoạch cất vào kho mỗi gia đình. Cũng là lúc đồng bào tổ chức lễ hội Tết A Za. Sự kiện còn được biết đến với tên gọi khác như Tết cơm mới, Lễ hội tri ân cây lúa.
Mâm cúng trong lễ hội Tết A Za của người Pa Cô
Được tổ chức nhằm tạ ơn đất trời thần linh che chở, giúp đỡ dân bản có mùa vụ bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đây cũng là dịp những người con xa xứ trở về quê hương sau thời gian dài lao động vất vả. Tạo điều kiện để bà con gặp gỡ giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất.
Sự kiện độc đáo trong Tết A Za của người Pa Cô
Lễ hội Tết A Za được tổ chức khoảng 5-10 năm 1 lần vào khoảng 6-11 đến 24-12 âm lịch. Theo cư dân bản địa, thời gian này được cho là mặt trăng tròn và đẹp nhất năm.
Lễ vật cần có trong mâm cúng Tết A Za
Lúc này khắp bản làng Pa Cô đều rộn ràng cùng nhau chuẩn bị đón tết. Trai tráng vào rừng săn thú bắt cá.
Lễ hội Tết A Za thu hút đông đảo đồng bào tham dự
Các bà các bị thì ở nhà dệt những tấm Zèng đẹp mắt dâng Giàng và làm quà cho người thân, xay gạo làm bánh A Quát. Mâm cúng trong Tết cơm mới cần có những lễ vật sau:
● Thịt hươu, nai, chuột, lợn săn trong rừng.
● Cá trắng bắt ở khe suối.
● Gà trống luộc, bánh A Quát.
● Cơm trắng, cơm nếp nướng ống tre.
● Chuối xanh, mía.
● Rượu, nước trắng.
● Tấm Zèng thể hiện sự đùm bọc, yêu thương, gắn kết giữa thành viên trong gia đình.
● Tiết canh vịt, dê, lợn nhằm kích thích thần linh nhanh chóng trở về bản.
Khi các gia đình chuẩn bị xong mâm cúng, tiếng pháo nổ trong bếp như báo hiệu lễ hội tri ân cây lúa bắt đầu với những nghi thức đặc sắc. Mỗi nhà, dòng họ đều cúng tại tư gia trước khi lễ tế chung của cả làng được thực hiện.
Nghi thức cúng lễ độc đáo trong Tết A Za
Trong bếp, người phụ nữ ngồi nung nóng dây pháo làm từ thanh tre ngố. Khi nhận được tín hiệu của chồng thì đập mạnh để phát ra âm thanh như pháo nổ. Nghi thức cúng Giàng chính thức diễn ra khi có 3 tiếng nổ liên tục.
Nghi thức cúng lễ độc đáo trong Tết A Za
Lúc này chủ tế hú to mời gọi các vị Giàng về dự lễ. Để thể hiện Giàng hiểu lòng thành kính và tâm nguyện của mình người Pa Cô dùng A Xiéo. Một dụng cụ làm thừ thanh tre, nếu cả 5 lần khấn nguyện mà A Xiéo đều ngửa báo hiệu vụ mùa mới bội thu, cuộc sống dân bản ấm no, hạnh phúc.
Phần hội tri ân cây lúa với tiếng khèn và điệu múa truyền thống
Khi nghi lễ cúng Giàng hoàn tất, dân bản sẽ ăn uống, nhảy múa đến sáng hôm sau. Chàng trai cô gái Pa Cô biểu diễn giai điệu khèn, tiếng hát điệu múa làm say đắm lòng người.
Như vậy, ngày hội tri ân cây lúa là dịp thể hiện sự gắn kết keo sơn giữa các làng bản Pa Cô trên dãy Trường Sơn hùng vĩ. Cho thấy mong ước của đồng bào vào năm mới với nhiều thắng lợi, mùa màng đạt năng suất, giao thương buôn bán thuận lợi, cuộc sống bà con ấm no.
Trên đây là thông tin về lễ hội Tết A Za mà chuyên trang muốn gửi đến bạn, Theo dõi web để nhận nhiều điều thú vị khác nhé!
Theo 3vi.vn
4.9/5 (18 votes)