Lễ Thượng Tiêu: Nghi thức cung đình cần được bảo tồn

Lễ Thượng Tiêu là ngày hội đặc trưng cho không khí Tết trong Hoàng cung thuở xưa nhằm xua đuổi những điều xui xẻo trong năm cũ, đón năm mới may mắn, an lành.

Mảnh đất cố đô vẫn vẹn nguyên nét dịu dàng, trầm mặc, cổ kính dù trải qua bao thăng trầm của thời gian. Đến thăm nơi đây du khách có thể tham gia trải nghiệm vô số hoạt động cộng đồng đặc sắc. trong đó, không thể bỏ lỡ lễ Thượng Tiêu với nhiều điều độc đáo, thú vị.

Lịch sử ra đời của lễ Thượng Tiêu

Thượng Tiêu hay nghi lễ dựng nêu là sự kiện truyền thống bắt nguồn từ cung đình triều Nguyễn. Mang đậm không khí Tết với bản sắc của người Việt xưa. cuộc vui được tổ chức hàng năm vào ngày 23-12 âm lịch, tại điện Thái Hòa và Thế Tổ Miếu.

Lễ Thượng Tiêu bắt nguồn từ Hoàng cung triều Nguyễn

Cây nêu treo thêm ấn, tín, văn phòng tư bảo dựng trong cung điện. Những vật này biểu trưng cho việc đóng cửa kinh thành để nghỉ ngơi dịp Tết. Ngày 23 người dân cúng ông Táo lên chầu trời cũng là lúc thượng tiêu, đánh dấu thời điểm tết đã đến.

Theo quan niệm dân gian hành động trên có tác dụng xua đuổi tà mà, xui rủi của năm cũ để đón khởi đầu mới may mắn, an lành. Đến mùng 7 tháng giêng thì gỡ nêu xuống thay cho thông báo tất cả dân chúng bắt đầu lại công việc.

Những sự kiện độc đáo trong lễ Thượng Tiêu

Dựng nêu ngày Tết là bản sắc văn hóa của nhiều quốc gia Á Đông được gìn giữ cho đến ngày nay. Riêng Việt Nam, từ lâu, hoạt động này đã trở thành một truyền thống không thể thiếu.

Trong những năm qua, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế không ngừng nỗ lực phục dựng lại sự kiện để phục vụ khách du lịch. Qua đó, giúp bà con có cái nhìn trực quan hơn về không khí đón tết của hoàng cung xưa.

Công tác chuẩn bị tái hiện lễ dựng nêu

Công tác chuẩn bị cho lễ hội đều được thực hiện kỹ lưỡng. Nhà chuyên môn về lịch sử nghiên cứu từ tục lệ triều đại nhà Nguyễn.

Từ trang phục cho đến phần nghi thức đều rất nghiêm trang, mang đúng tinh thần cung đình truyền thống. Từ đó tạo nên không khí vui tươi dịp tết đến xuân về ở cung điện.

Chuẩn bị gắn văn phòng tư bảo, ấn, tín lên cây nêu

Nghi lễ Thượng Tiêu đặc sắc

Đội rước mặc trang phục quan, binh triều Nguyễn, cùng với đội nhã nhạc, cờ phướn bắt đầu hoạt động từ cửa Hiển Nhơn. Các bản nhạc cung đình xưa được xướng lên suốt quãng đường.

10 người lính vác cây nêu tiến vào Hoàng Cung. Đi qua điện Thái Hòa, Triệu Tổ Miếu đến cửa chính của Thế Miếu và tiến hành nghi thức. Các bồi tự, hương án, vật tế đã chờ sẵn ở đây.

Trước khi dựng, ban tổ chức bày 1 mâm cỗ, gồm gà, lợn, xôi, ngũ quả để thắp hương. Thuở xưa, vật phẩm cúng do vị quan trong Bộ Lễ chuẩn bị. Các nghi lễ như nghênh thần, khánh hạ được tiến hành trong âm thanh của Đại nhạc.

Theo điển lệ, thấy cây tiêu lấp ló trên những bức tường thành các nhà dân mới bắt đầu ăn Tết cúng Thần cùng gia tiên, kẻ vạch vôi trừ ma quỷ. Đến ngày 7 tháng giêng âm lịch, sẽ hạ xuống đánh dấu kỳ nghỉ đã hết, triều đình mở ấn, nông dân xuống đồng cày cấy trở lại.

Tổng kết

Trước đây, vua cho dựng nêu để cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Qua đó, biểu thị thời gian đón Tết đã đến. Hiện nay, sự kiện đã được phục dựng nhằm mục đích bảo tồn, giáo dục lớp trẻ về nét văn hóa truyền thống của dân tộc.

Hy vọng bài viết sẽ là trang tài liệu tham khảo hữu ích về lễ Thượng Tiêu cho quý độc giả. Đừng quên theo dõi web để nhận nhiều thông tin khác nhé!

Theo Mia.vn

4.9/5 (19 votes)