Lễ hội Nàng Hai: Tín ngưỡng đặc sắc của đồng bào Tày
30/07/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Lễ hội Nàng Hai được bà con dân tộc Tày ở Cao Bằng tổ chức để bày tỏ lòng thành kính với thiên nhiên. Qua đó, cầu mong mưa gió thuận hòa, vạn vật sinh sôi nảy nở.
Nằm phía bắc dải đất hình chữ S, Cao Bằng tự hào là nơi lưu giữ kho tàng văn hóa truyền thống. Trong đó, hội Nàng Hai được ví như điểm sáng nổi bật, mang đậm bản sắc dân tộc Tày. Mời quý độc giả cùng website khám phá rõ hơn về cuộc vui này qua bài viết dưới đây.
Ý nghĩa lễ hội Nàng Hai trong tín ngưỡng người Tày
Theo quan niệm dân gian, trên cung trăng có Mẹ Trăng cùng 12 cô tiên hàng năm chăm lo bảo vệ mùa vụ cho dân chúng. Lễ hội Nàng Hai tổ chức tượng trưng cho hành trình mời mẹ cùng các nàng hạ phàm thăm thú, giúp chúng sinh canh tác nông nghiệp.
Qua lễ hội Nàng Hai người Tày thể hiện mong ước mùa màng phát triển
Ngoài ý nghĩa cầu mùa, sự kiện còn biểu thị tục thờ Mẹ, ý niệm coi mặt trăng là chủ thể về thái âm trong tín ngưỡng người Tày. Do vậy, họ gắng hình ảnh trăng như người mẹ lớn, con gái Vua Trời cai quản nhiều việc nhà nông dưới trần gian.
Các hoạt động có trong hội Nàng Hai
Lễ hội Nàng Hai được bà con Tiên Thành – Cao Bằng tổ chức từ ngày 30 tháng Giêng đến 22/3 âm lịch các năm chẵn. Sự kiện này có 3 nghi thức chính gồm lễ đón Hai, cầu Hai và tiễn Hai, mỗi phần cần lễ vật khác nhau.
Công tác chuẩn bị hội Nàng Hai
Để chuẩn bị trước tiên đồng bào chọn bãi đất trống rộng rãi bằng phẳng làm nơi mở hội. Ở trung tâm, dựng rạp quây hình chữ U có lợp vải, trải chiếu hoa gọi là trại mẻ mành nơi Nàng Hai ngồi làm lễ.
Đầu, cuối bản dựng cổng chào lớn đón khách. Mỗi nhà trong bản nấu 1 mâm cỗ mặn để thi và mời người ghé thăm trong ngày diễn ra lễ.
Nghi lễ đón Nàng Hai
Đây là nghi lễ đầu tiên trong sự kiện. Lúc này thầy bụt ra miếu Thổ Công khấn xin mời mẹ trăng hạ phàm. Cùng với đó, 12 cô gái được chọn đóng vai các nàng tiên bắt đầu múa theo bài cúng. Từ đây họ trở thành Nàng Hai xuống cầu phúc, cầu màu cho dân bản.
Thầy bụt cùng 12 nàng Trăng làm lễ ở miếu Thổ Công
Nghi thức cầu Hai
Nghi lễ cầu Hai được tổ chức đồng thời ở lán Hai và miếu Thổ Công. Phần này, thầy cúng lần lượt thực hiện lễ cúng Mẹ Trăng với biểu tượng là 12 cô gái thể hiện cho các tháng âm lịch trong năm. Theo họ, mỗi nàng sẽ phụ trách 1 việc cầu phúc và nông nghiệp khác nhau.
Nghi thức tiễn Hai
Đây là nghi thức quan trọng thu hút sự theo dõi của đông đảo bà con. Hoạt động phản ánh sự lưu luyến của mẹ trăng cùng 12 nàng Hai trước khi về trời. Qua lời dặn dò, hẹn ước năm sau gặp lại, dân bản thể hiện niềm tin mãnh liệt vào Mẹ Trăng về cuộc sống tốt đẹp, ấm no của người Tày.
Phần xem thuyền, múa quạt trọng hội Nàng Hai
Phần này được ví như 1 phần chính trong lễ hội diễn tả cách người trần dâng lễ vật lên trời. Các mụ nàng, mụ nọi làm sluông tiến lễ vừa hát vừa thực hiện nghi thức này với quạt là đạo cụ chính. Họ mô tả 5 điệu múa chính gồm múa quét, cầu mùa, chèo thuyền, gập 1 nửa và hoàn toàn quạt.
Hình thức đơn giản, ai cũng có thể làm theo nhưng lại có tính biểu đạt cao. Làm cho người ta liên tưởng đến những nàng tiên nhà trời với đôi cánh đã đi vào cổ tích.
Tổng kết
Như vậy, sự kiện phản ánh nhân sinh quan, hiện thực cuộc sống cũng như tâm tư, khát vọng của đồng bào Tày. Qua đó, cầu mong mưa gió thuận hòa, tăng cường tình đoàn kết giữa những người trong cộng đồng. Cổ vũ bà con lao động sản xuất với suy nghĩ và nguồn năng lượng tích cực.
Trên đây là 1 số thông tin về lễ hội Nàng Hai. Đừng quên theo dõi web để cập nhật thêm nhiều nội dung ý nghĩa khác bạn nhé!
Theo Vietnamplus.vn
5/5 (4 votes)