Rắn độc: Cách nhận biết và phương pháp sơ cứu khi bị cắn
14/04/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Rắn độc sinh sản, phát triển mạnh vào mùa mưa. Để giảm tác hại của nọc rắn với cơ thể, khi bị cắn, ngoài phương pháp sơ cứu, triệu chứng cũng nên tìm hiểu cách phân biệt các loại rắn nguy hiểm.
Rắn là loài động vật bò sát phổ biến tại vùng có khí hậu nhiệt đới gây ám ảnh cho nhiều người. Nếu chẳng may bị rắn có nọc độc cắn rất nguy hiểm đến tính mạng. Để đảm bảo an toàn bạn nên tìm hiểu cách phân biệt rắn gây hại cùng cách trợ giúp y tế nếu bị cắn.
Làm sao để phân biệt rắn có nọc độc và rắn lành?
Vào mùa mưa, số người bị rắn độc cắn lại gia tăng. Tùy theo loại rắn sẽ có những dấu hiệu đặc trưng khác nhau. Cùng theo dõi cách phân biệt rắn có độc hay không sau đây giúp giảm bớt hoang mang khi bị cắn bạn nhé!
Tùy loại rắn mà vết cắn có dấu hiệu khác nhau
Tùy từng loài mà khi bị cắn nạn nhân có dấu hiệu khác nhau. Cụ thể:
|
Loại rắn |
Chi tiết |
|
Nhóm rắn hổ |
Vết cắn sưng nề, đau, có thể hoại tử đen vùng da bị cắn, sưng đỏ, có mủ, gây sốt, nhiễm khuẩn… |
|
Cạp nong, cạp nia |
Vết cắn không có gì đặc biệt. |
Dấu hiệu toàn thân hay gặp gồm có: Bệnh nhân nói, thở khó, chân tay yếu, mờ mắt, nhịp tim loạn, tiểu ít… Có thể liệt các cơ hô hấp dẫn tới tàn phế hay tử vong. Rắn độc được chia thành nhà cái họ rắn hổ và rắn lục. Cách phân biệt rắn lành và rắn độc như sau:
|
Loại rắn |
Chi tiết |
|
Rắn độc |
● Là loại rắn nguy hiểm thường gây phản ứng ngay. ● Bệnh nhân cứng miệng, mờ mắt, nôn ra máu, ứ đọng đờm nhớt sau vài giờ bị cắn. ● Vết thương có nhà cái dấu răng, mỗi cái cách nhau 5mm và 1 dấu răng nhỏ. |
|
Rắn không độc |
● Không tạo phản ứng cho nạn nhân. ● Vết cắn có nhà cái hàm răng có những chấm nhỏ hình vòng cung. ● Không có răng nanh. |
Việt Nam có khoảng 140 loài rắn khác nhau. Tùy từng loại mà thành phần chất độc không giống nhau. Dù bị rắn độc hay lành cắn đều gây tác động đến hệ thần kinh.
Nhận biết biểu hiện khi bị rắn có nọc độc cắn
Thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông liên tục đăng tải thông tin các trường hợp tử vong do rắn độc cắn. Các biểu hiện chung sau khi bị rắn độc cắn gồm có:
Vết thương do rắn độc cắn
● Tại vết cắn có dấu hiệu tấy đỏ, sưng đau, có dấu hiệu bầm tím.
● Buồn nôn, tiêu chảy, sưng lưỡi, nướu và môi.
● Gây dị ứng trên da như nổi mẩn ngứa, mề đay hay phát ban.
● Thở khò khè, khó thở.
● Tinh thần không ổn định, lú lẫn.
● Nhịp tim loạn, chóng mặt, ngất xỉu.
Ngoài ra, tùy theo loại rắn mà có thành phần độc tố khác nhau. Biểu hiện cụ thể khi bị cắn cũng không giống nhau. Cụ thể như sau:
|
Loài rắn cắn |
Biểu hiện cụ thể |
|
Rắn nhóm hổ |
● Loại này có độc tố thần kinh. ● Nạn nhân mệt mỏi, buồn ngủ, chân tê bại, muốn ngất, rối loạn cơ tròn… ● Đau buốt tại vết cắn, thấy 1 hoặc 2 vết răng. ● Phù nề chảy máu, hoại tử chỗ cắn. ● Mạch yếu, khó thở, hạ huyết áp, hôn mê có thể dẫn tới tử vong sau 6h. |
|
Rắn lục |
● Có độc tố gây xuất huyết. ● Đau giữ dội, da đỏ có đám xuất huyết,phù nề tại vết cắn. ● Nôn sau 1h bị cắn, đi ngoài phân lỏng, ngất xỉu, hạ huyết áp, co mạch. ● Gây chảy máu, đi ngoài, nôn ra máu cần sử dụng huyết thanh ngay khi nhập viện. |
|
Rắn cạp nong cạp nia |
Bệnh nhân đau rát họng, há miệng khó, không nhấc tay lên được, có thể liệt cơ chi, cơ hô hấp gây thở khó, suy hô hấp cấp… |
|
Rắn biển |
Các triệu chứng tương tự cạp nia, cạp nong và rắn hổ mang. Nạn nhân có thể tan máu, liệt cơ... |
|
Rắn hổ chúa |
Nạn nhân đau nhiều, phù nề vết cắn nhưng không hoại tử mà thường liệt cơ chi, cơ hô hấp. |
Mỗi loài rắn đều có những nọc độc riêng biểu hiện khi bị cắn cũng không giống nhau. Nắm rõ các đặc điểm này việc cấp cứu y tế cho nạn nhân sẽ dễ dàng hơn.
Cách sơ cứu đúng khi rắn độc cắn
Nếu không may bị cắn bạn hãy cố gắng xác định loài rắn, màu sắc, hình dạng đầu, kích thước, hay cách tấn công. Nếu bắt được nên chụp ảnh hoặc mang theo tới cơ sở y tế để có cách sơ cứu kịp thời.
Sử dụng phương pháp băng ép- bất động khi bị rắn độc tấn công. Dùng dây thun dài 4,5cm, rộng 10cm quấn chặt toàn bộ chi bắt đầu từ ngón tay, chân đi lên. Tiếp đó quấn thanh kim loại hay gỗ cố định vết cắn. Thao tác này hạn chế quá trình hấp thụ độc tố từ nọc vào cơ thể.
Cách sơ cứu đúng khi rắn độc cắn
Không được mở băng trước khi đến bệnh viện hoặc nơi có đủ phương tiện hồi sức cấp cứu. Tránh hút, trích, rạch nọc độc do dễ dẫn tới nhiễm trùng, chảy máu vết cắn.
Bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế bằng cách nhanh nhất, hạn chế cử động giúp giảm lượng độc tố hấp thu vào máu. Tại bệnh viện, người bị nạn được theo dõi ít nhất 12h đầu. Việc điều trị sẽ kém hoặc không hiệu quả nếu qua 24-48h đầu tiên.
Tổng kết
Rắn độc gồm 2 họ là rắn lục và rắn hổ. Nếu chẳng may bị loài động vật này cắn có thể hoại tử chân, tay, thậm chí tử vong. Do đó việc phân biệt rắn độc và nhận biết triệu chứng cùng cách sơ cứu khi bị cắn là rất quan trọng.
Mong rằng bài viết sẽ trở thành tài liệu tham khảo hữu ích dành cho quý độc giả. Theo dõi web để cập nhật nhiều thông tin khác bạn nhé!
Theo Suckhoedoisong.vn
5/5 (10 votes)
