Giá trị thặng (surplus value) là gì? Những điều cần biết về giá trị thặng dư

Thặng dư là một trong những thuật ngữ trong lĩnh vực kinh tế mà bất cứ ai cũng đã từng nghe qua. Tuy nhiên, có nhiều người vẫn chưa hiểu bản chất của nó. Cùng chuyên trang theo dõi bài viết bên dưới để hiểu rõ hơn chủ đề này bạn nhé!

Khái niệm Surplus value(giá trị thặng dư)

Giá trị thặng dư có tên tiếng Anh là Surplus value. Đây là giá trị bởi công nhân làm thuê lao động sản sinh vượt giá trị sức lao động của họ thế nhưng bị nhà tư bản chiếm đoạt toàn bộ.

Giá trị thặng dư có tên tiếng Anh là Surplus value

Với hoạt động sản xuất, nhà tư bản phải mua sức lao động và chi vào tư liệu sản xuất. Chi tiền với mục đích thu được tiền dôi ra ngoài số tiền mà họ chi trong quá trình sản xuất. Giá trị thặng dư là số tiền dôi ra.

Dưới góc độ hao phí lao động, Mác đã nghiên cứu giá trị thặng dư, trong đó, so với chi phí trả cho công nhân, họ sản xuất ra nhiều giá trị hơn- yếu tố quy định bởi  tối thiểu mức lương chỉ đủ để bảo đảm cho họ tồn tại với tư cách là người lao động. Theo Mác, nếu nhà tư bản trả mọi giá trị mới được tạo ra thì sự bóc lột công nhân mới được loại trừ.

Xét về bản chất, A.Marshall cho rằng, mọi khoản thu nhập nhân tố cao hơn chi phí nhân tố là bán tô trong ngắn hạn. Do đó, theo ông khi không có những cơ hội khác để nhân tố sản xuất chọn lựa thì tất cả phần thưởng dành cho nó là giá trị thặng dư.

Để thu được giá trị thặng dư, hiện có 2 phương pháp chủ yếu là:

-          Giá trị thặng dư tương đối.

-          Giá trị thặng dư tuyệt đối.

Những điều cần biết về giá trị thặng dư

Dưới đây là nguồn gốc, ý nghĩa và bản chất của Surplus value, cùng tìm hiểu thôi nào:

Nguồn gốc của Surplus value

Để có thể sản xuất, nhà tư bản phải mua tư liệu lao động và sức lao động. Vì sức lao động và tư liệu sản xuất do nhà tư bản mua vì vậy trong quá trình sản xuất, công nhân phải làm việc dưới sự kiểm soát của nhà tư bản. Đồng thời, sản phẩm làm ra cũng thuộc quyền sở hữu của nhà tư bản.

Nguồn gốc tạo ra giá trị thặng dư chính là lao động sống

Sản xuất tư bản chủ nghĩa tức là trong quá trình tạo ra giá trị tăng thêm cho nhà tư bản. Khi năng suất lao động đạt đến một trình độ nhất định, một phần ngày lao động của người công nhân đã tạo nên giá trị bằng giá trị sức lao động.

Bằng lao động cụ thể, công nhân dùng tư liệu sản xuất cũng như chuyển giá trị vào sản phẩm và bằng lao động trừu tượng, công nhân tạo nên giá trị mới lớn hơn so với giá trị sức lao động. Phần lớn hơn là giá trị thặng dư.

W(giá trị hàng hóa) gồm hai phần là giá trị tư liệu sản xuất đã hao phí được lao động bảo tồn và chuyển vào sản phẩm(giá trị cũ, được ký hiệu là c) và giá trị mới(v+m) bởi lao động trìu tượng của công nhân tạo ra.

Phần giá trị mới bởi lao động sáng tạo thêm ra ngoài giá trị hàng hóa được nhà tư bản lấy nhưng không trả cho người lao động là giá trị thặng dư(m). Như vậy, nguồn gốc tạo ra giá trị thặng dư chính là lao động sống.

Ý nghĩa và bản chất của Surplus value

Từ nghiên cứu Học thuyết giá trị bởi C.Mác, 3 vấn đề thấy rõ nhất trong giai đoạn phát triển hiện nay của đất nước:

-          Ở nước ta, trong thời kỳ quá độ nền kinh tế, trong một chừng mực, quan hệ bóc lột vẫn chưa được xóa bỏ ngay. Nền kinh tế nhiều thành phần càng phát triển, ta càng thấy rõ điều đó. Khi nào quan hệ bóc lột còn có thể giải phóng sức sản xuất cũng như thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển thì ta còn chấp nhận sự hiện diện của nó.

-          Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện nay nước ta, tất cả phương án tìm cách định lượng rõ ràng, xơ cứng và máy móc về mức độ bóc lột trong hoạch định chủ trương chính sách và có thái độ phân biệt đối xử giữa tầng lớp doanh nhân mới đều xa rời với thực tế và không thực hiện được.

-          Bảo vệ quyền chính đáng của cả người lao động và giới chủ dùng lao động bằng luật và bằng chế tài cụ thể mới bảo đảm minh bạch, công khai, bền vững.

Theo Luatduonggia.vn