CEO Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ binh pháp Viettel

Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng – CEO của Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel là người nổi tiếng với nhiều quyết định táo bạo đã được giới truyền thông ví là “kiến trúc sư trưởng” hay “linh hồn” cho các dự án kinh doanh của Viettel.

Tuy nhiên ít ai biết rằng, các quyết định chiến lược tầm xa đó đã đem đến lại thành công cho Viettel trong chặng đường 10 năm đầu đều xuất phát từ một triết lý kinh doanh.

Khi tiếp xúc, có lẽ là ấn tượng bất kỳ ai cũng nhớ về vị tướng như ông là“thẳng như ruột ngựa”. Đặc biệt là lối dẫn dắt vào câu chuyện rất hóm hỉnh, thông minh, nhưng cũng đầy tính triết lý và lôi cuốn người nghe bằng câu chuyện thực tiễn của Viettel .

Luôn nghĩ và làm khác người

Chia sẻ của CEO Viettel- Nguyễn Mạnh Hùng về triết lý kinh doanh

Khi biết chúng tôi muốn tìm hiểu về văn hóa doanh nghiệp (VHDN) của nhà mạng di động Viettel, ông Hùng vào đề đầy lôi cuốn. Ông kể, chiến lược VHDN, kinh doanh của Viettel được đi ra từ triết lý phát triển của tổ chức.

Khoảng năm 2002 – 2003 khi mới đi làm thương hiệu Viettel, ông cũng chưa hề có khái niệm gì về VHDN hay triết lý kinh doanh. Cho tới khi thuê được công ty nước ngoài để làm thương hiệu thì câu đầu tiên họ hỏi đó chính là “Triết lý kinh doanh của các ông là gì?”.

Chia sẻ của CEO Viettel- Nguyễn Mạnh Hùng về triết lý kinh doanh

Khi đó ông Hùng nhớ là mình đã rất khó chịu và nói: “Tôi thuê các ông về để làm việc đó mà giờ còn hỏi tôi?”. Nhưng vị chuyên gia kia ngay lập tức vặn lại: “Các ông đã sinh ra Viettel thì phải có triết lý kinh doanh chứ, tôi phải hiểu về triết lý của các ông thì mới có thể xây dựng thương hiệu được!”.

Ông Hùng khi đó mới giật mình và nhận ra: Ồ! Hóa ra chuyện thương hiệu Viettel là của bản thân mình chứ không phải là vị chuyên gia kia. Ông liền giải thích với đối tác của mình:

“Ngành viễn thông đã độc quyền rất nhiều năm nay, gần như là không có khái niệm về khách hàng. Họ chỉ có khái niệm là thuê bao. Như vậy, muốn thành công trong việc kinh doanh thì phải nghĩ khác những với các Công ty viễn thông truyền thống kia. Tức là phải làm ngược lại họ, coi khách hàng là con người cụ thể, cá thể riêng biệt, họ cần được lắng nghe và phục vụ theo một cách riêng biệt. Họ là một con người chứ không phải là thuê bao!”.

Ngay sau khi nghe xong, vị đại diện, chuyên gia kia liền nói rằng: “Đó chính là triết lý kinh doanh của nhà mạng di động Viettel!”.

Từ đó những thành của Viettel đã dần đi ra. Chẳng hạn như slogan: “Hãy nói theo cách của bạn” nghĩa là muốn phục vụ khách hàng giống như cá thể riêng biệt, thì đầu tiên chúng ta cần phải hiểu họ. Và muốn hiểu họ hãy để họ nói theo cách nghĩ của bản thân. Vì thế, chúng tôi luôn khuyến khích tất cả mọi người nói, để nghe, hiểu rồi mới phục vụ khách hàng theo cách riêng biệt.

Slogan của Viettel “Hãy nói theo cách của bạn”

Hay như logo của Viettel đó là vòng tròn âm dương, sự cách điệu của dấu ngoặc kép. Nó đã nói lên sự tôn trọng đối khách hàng. Bởi lẽ khi mình trích dẫn bất kỳ câu nói của ai, nếu như tôn trọng họ thì sẽ để trong ngoặc kép.

Giá trị cốt lõi, binh pháp của Viettel

Lấy thực tiễn để kiểm nghiệm chân lý

Nếu nói về văn hóa Viettel, có thể bám vào những giá trị cốt lõi. Ví dụ như khi nói tới giá trị cốt lõi thứ nhất là “Lấy thực tiễn để kiểm nghiệm chân lý”.

Con người đôi khi hay tranh cãi, lý luận… chỉ dựa trên kiến thức chứ chưa hẳn là thực tế. Vì thế, Viettel đã cho rằng có thể cứ tranh cãi, tuy nhiên hay để cho cuộc sống chứng minh cái nào sai, cái nào đúng thay vì chỉ lý luận.

Ví dụ: Viettel khi mới bắt đầu kinh doanh tại Peru, hầu như các dự định ban đầu đều bất bại. Tuy nhiên khi khai trương, nếu thuê bao ở các nước khác đang tăng rất nhanh thì ở Peru lại ngược lại.

Trước tình hình này, tôi đã lệnh cho giám đốc Viettel tại Peru vẫn cứ tiếp tục làm, không bàn luận. Vì thế đến ngày 15/10 khi ra mắt, Bitel - thương hiệu của Viettel tại Peru đã trở thành mạng di động duy nhất phủ sóng 3G trên toàn quốc với hạ tầng là “3G Only” – tức là không sử dụng mạng 2G.

Ngay thời điểm khai trương, mạng 3G của Bitel đã phủ sóng gần 80% dân số Peru. Bởi tôi quan niệm rằng, hãy đẩy những suy nghĩ của mình ra khỏi cuộc sống rồi tự cuộc sống sẽ mách bạn hướng đi tiếp theo. Cuối cùng Viettel đã thành công tại thị trường này.

Lấy thực tiễn để kiểm nghiệm chân lý

Trưởng thành qua những thách thức và thất bại

Với triết lý này, có thể hiểu đơn giản như sau, nếu như có hai chọn lựa: một dễ và một khó thì bao giờ chúng tôi sẽ chọn việc khó để làm. Bởi việc khó khi làm sẽ suy nghĩ và trăn trở nhiều hơn và khi thực hiện được mình sẽ được nâng lên tầm cao hơn. Còn khi đang giỏi mà làm việc dễ có nghĩa là mình đang dốt đi.

Ngoài ra Viettel còn đưa tuyên bố rằng: “Con người vĩ đại vì được làm việc vĩ đại chứ bản thân không phải là người vĩ đại. Các thách thức vĩ đại sẽ tạo ra con người vĩ đại”. Tức là càng khó khăn bao nhiêu nếu như vượt qua được thì mình sẽ trở thành con người giỏi bấy nhiêu.

Tại Viettel, những điều cần có trong 1 con người là:

- Thứ nhất là có tấm lòng với tổ chức, công việc.

- Thứ hai đó là ý chí vượt qua mọi khó khăn.

- Thứ ba mới đến tài năng. Tuy nhiên tài năng có là do làm nhiều mà thành.

Con người chúng ta có năng lực tiềm ẩn vô cùng lớn, chỉ cần có thách thức, những năng lực ấy mới được  “phát tiết”.

Trưởng thành qua những thách thức và thất bại

Về cơ bản người trưởng thành đã trải qua nhiều vấp ngã, thất bại. Nếu một tổ chức cho tất cả mọi nhân viên thoải mái làm việc theo ý của mình, cho phép được sai và sửa thì tổ chức đấy sẽ trưởng thành rất nhanh

Đầu năm 2000, hầu như Viettel chưa có tên tuổi, và lương vẫn còn rất thấp…. Khi tuyển người, chúng tôi không tuyển người xuất sắc nhất. Tuy nhiên chúng tôi thường giao cho nhân viên việc nhiều và khó hơn khi làm tại các công ty khác cùng vị trí.

Chính vì thế nếu muốn tồn tại bắt buộc nhân viên phải cố gắng. Và khi họ đã đạt được thành công, thì chúng tôi lại bàn giao thêm nhiều việc khó hơn nữa. Chỉ sau 2-3 năm, khi những nhân viên này gặp lại đồng nghiệp cũ họ sẽ nhận thấy được mình hơn hẳn những người kia. Bởi những đồng nghiệp cũ thường được giao công việc dưới khả năng của họ, cho nên năng lực con người rõ ràng sẽ bị “cùn" đi.

Tài truyền lửa nhiệt huyết trong công việc của lãnh đạo Viettel

Nói tới tài truyền lửa nhiệt huyết trong công việc của lãnh đạo Viettel, chúng tôi luôn đặt ra câu hỏi rằng: Làm thế nào để thế hệ sau yêu Viettel như những lớp người đầu tiên yêu Viettel? Chúng tôi chính là lớp người đầu tiên đã “sinh” ra Viettel, nó như đứa con tinh thần, vì thế việc yêu quý là đương nhiên.

Người ta chỉ yêu thương con của mình chứ rất khó để yêu con của người khác. Vậy nên, để truyền tải cho lớp sau nhiệt huyết này, chúng tôi phải luôn tạo ra công việc mới, sáng tạo mới, có thể là công ty hay một dịch vụ mới và cho tất cả mọi người mới có cơ hội “sinh” ra cái mới này. Cũng giống như lớp cha anh “sinh” ra Viettel như hôm nay. Phải nghĩ và trao cho họ những cơ hội, thậm chí cho phép họ được sai như mình đã từng sai, rồi sửa, đồng thời có thể chấp nhận những tốn kém để tạo ra người giỏi.

Ở Viettel còn có triết lý nữa đó chính là “Thích ứng nhanh là sức mạnh cạnh tranh”. Xã hội hiện nay thay đổi rất nhanh, có thể nói nhanh đến mức người giỏi nhất thường đưa ra dự đoán sai nhiều nhất. Khi đó, Viettel đã phát hiện ra việc thích ứng nhanh là điều tốt nhất. Có thể không dự đoán trước được tương lai nhưng khi nó xảy ra sẽ được giải quyết trong thời gian ngắn.

Thích ứng nhanh là sức mạnh cạnh tranh

Ông Hùng cho biết, cá nhân tôi cho rằng khả năng ứng biến, thích ứng nhanh có lẽ giỏi nhất là người Việt. Do đó, sức mạnh của cạnh tranh là sự thích ứng nhanh, đồng thời đó cũng chính là sức mạnh cạnh tranh của Viettel.

Dù ở đâu triết lý của Viettel cũng sẽ không thay đổi

Có thể thấy, quân đội sinh ra Viettel, cho nên nó được thừa hưởng đức tính của người lính cũng như giá trị truyền thống trong quân đội. Vì thế mà từ nhiều năm nay Viettel đã âm thầm “tấn công” ra thị trường nước ngoài trong khi những doanh nghiệp khác vẫn mải mê hưởng “miếng bánh” của thị phần trong nước.

Ông có thấy, trong các doanh nghiệp viễn thông, Viettel có thuận lợi rất riêng bởi hoạt động dựa trên mô hình đơn vị quân đội?

-> Nếu như nói vậy thì những doanh nghiệp dân sự cũng có các thế mạnh riêng. Quân đội có thể mạnh về tính kỷ luật. Thế nhưng nếu như không khéo kỷ luật đó có thể sẽ sinh ra sự thiếu sáng tạo, cứng nhắc…. Vậy nên mọi cái đều sẽ có 2 mặt cả xấu và tốt. Vấn đề là bạn có tận dụng được mặt tốt đó và giải quyết mặt hạn chế không.

Viettel thường đầu tư những nơi xa xôi, như ở các nước châu Phi với chiến lược là “lấy nông thôn bao vây đô thị”. Có vẻ Viettel “có duyên” ở nơi xa?

-> Cũng không hẳn là như vậy! Có thể thấy Viettel đầu tư ra nước ngoài muộn hơn những doanh nghiệp khác khoảng 20 năm. Cho nên khó khăn với Viettel đương nhiên là nhiều hơn.

Ví dụ ở Mỹ, việc thuê mặt bằng hàng tháng đã lên tới 60 USD, sang tại Haiti chỉ 2,5 USD nhưng vốn đầu tư cũng như công sức đều giống nhau.

Viettel đã xác định rất rõ mình chính là nhà đầu tư, nếu như chỗ nào có “cửa” thì sẽ đầu tư dù có khó khăn. Bởi lẽ khó mà làm được thì chắc chắn mình sẽ giỏi lên, và khi đã giỏi rồi thì ở đâu cũng sẽ làm được.

Dù ở đâu triết lý của Viettel cũng sẽ không thay đổi

Nhưng, mỗi một Quốc gia rõ ràng có tập tục kinh doanh, nền văn hóa khác nhau. Vậy, chiến lược văn hóa kinh doanh của Viettel có “lựa cơm gắp mắm” không hay là vẫn theo triết lý xuyên suốt?

-> Có cả riêng và có cả chung, chẳng hạn triết lý chung đó là tới bất kỳ đất nước nào cũng đem tới sự phổ cập điện thoại cho tất cả mọi người, riêng đối với người nghèo, Viettel sẽ bán điện thoại khoảng từ 15-20 USD, và khi dùng ít dưới 20 phút sẽ không thu tiền.

Nhưng đúng là tại mỗi nơi nền văn hóa sẽ khác nhau, vì thế Viettel sẽ phải thích nghi với điều đó. Ví dụ có nơi bán hàng trực tiếp thì họ chấp nhận, nhưng có nơi sẽ phải bán trong siêu thị lớn mới mua. Còn có nơi lại rất thích khuyến mại, nơi thì không thích…. Thậm chí, có nước còn phân biệt nghèo, giàu rõ ràng, bắt buộc phải có các gói riêng dành cho người nghèo, người giàu.

Nói tóm lại, Marketing, bán hàng, đóng gói sản phẩm phải địa phương hóa nhưng với triết lý kinh doanh thì sẽ không bao giờ thay đổi.

Có người đã cho rằng chặng đường 10 năm của Viettel Mobile (từ 15/10/2004 - 15/10/2014) như huyền thoại về sự thành công. Khi nói tới Viettel Mobile, người ta sẽ đề cập tới đến thành công cũng như thế mạnh chứ ít khi nói đến “tử huyệt” của Viettel, vậy ông có thể nói gì tới vấn đề này?

-> Chính những điểm yếu “chết người” sẽ nằm bên trong điểm mạnh. Trong những thành công của Viettel cũng chứa những điểm yếu. Khi Viettel thay đổi rất nhanh thì các điểm yếu cũng nằm ở đó. Sáng tạo cũng có những nguy cơ của nó. Cụ thể:

- Khi thành công thì dễ rơi vào trạng thái chủ quan, muốn nghỉ ngơi, và dùng lại những kinh nghiệm cũ. Và thành công thì sự đồng cam cộng khổ sẽ ít đi rất dễ gây mất đoàn kết.

- Thay đổi nhanh dễ dẫn đến sự không ổn định.

- Bất kỳ sự sáng tạo nào cũng sẽ liên quan đến sự mạo hiểm, chi phí trong khi không phải là sáng tạo nào cũng thành công.

Tuy nhiên vấn đề quan trọng ở đây là bạn có nhìn ra được những điều đó để có thể xử lý hài hòa hay không mà thôi.

Theo: Diễn đàn Doanh nghiệp