Lễ hội Tết Ngô: Phong tục độc đáo của dân tộc Cống ở Lai Châu
18/06/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Lễ hội Tết Ngô là ngày Tết cổ truyền của đồng bào dân tộc Cống ở Lai Châu. Được tổ chức với mục đích báo cáo với gia tiên thành quả đạt được trong năm.
Dân tộc Cống cư trú chủ yếu ở huyện Mường Tè và Nậm Nhùn tỉnh Lai Châu. Họ rất coi trọng tâm linh thể hiện qua những hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống. Trong đó phải kể đến Tết Ngô hay còn gọi là Tết mùa mưa hay Quề La Loong, một sự kiện lớn nhất năm với cư dân nơi đây.
Ý nghĩa của lễ hội Tết Ngô với đồng bào Cống
Tuy dân số không nhiều, nhưng cộng đồng người Cống vẫn giữ được giá trị văn hóa riêng từ trang phục, tiếng nói đến nghệ thuật dân gian. Không ai biết Tết Mùa mưa có từ bao giờ, chỉ biết rằng dù giờ không còn phải ăn ngô nữa nhưng đây vẫn xem như nghi lễ lớn năm của họ.
Mâm cúng Tết Ngô do dân bản chuẩn bị
Sự kiện này được tổ chức vào 1-6 âm lịch hằng năm nhằm báo cáo với tổ tiên thành quả đạt được sau 1 năm. Tạ ơn thần linh đã phù hộ cho dân làng một vụ sản xuất bội thu. Cầu mong mưa thuận gió hòa, dân bản ấm no, hạnh phúc trong năm tới.
Đồng thời là dịp để người dân vui chơi, nghỉ ngơi sau thời gian lao động vất vả. Ngoài ra, cuộc vui này còn củng cố, mở rộng mối quan hệ cộng đồng, duy trì tín ngưỡng dân tộc.
Nghi lễ Tết Ngô được chuẩn bị như thế nào?
Để đón lễ hội Tết Ngô các gia đình thường phải chuẩn bị từ nửa năm trước đó như nuôi gà, lợn, trồng ngô để cúng. Nhà nhà đều cố gắng chuẩn bị cho sự kiện sao cho chu toàn nhất. Đàn ông trong bản đan các phên mắt cáo cắm trên ruộng báo hiệu thời điểm nghỉ làm nương tổ chức Quề La Loong.
Tết Ngô là dịp dân bản báo cáo với tổ tiên thành quả sau 1 năm lao động
3- 4 hôm trước khi diễn ra nghi lễ họ cùng nhau lên rừng kiếm măng, lấy củi, hái nấm, xuống suối bắt cua cá, lên nương bẻ ngô. Tùy điều kiện từng gia đình mà mâm cỗ có ít hay nhiều món. Lễ vật dâng lên mâm cúng gồm:
● Thịt gà, lợn(thường có thủ, gan, ruột non, đuôi).
● Cơm, bánh và rượu ngô.
● Nấm rừng, rau bí luộc.
● 12 con cua biểu thị cho các tháng và số con giáp trong năm.
Đồng bào Cống quan niệm, cua là động vật bảo vệ mùa màng. Trong quá trình sản xuất, khi ngô nảy mầm, cua sẽ dùng càng đuổi các sinh vật gây hại. Nhờ đó năng suất, sản lượng nông sản tăng cao
Thầy cúng sẽ thay mặt gia chủ tế lễ Quề La Loong
Sáng sớm 1-6 âm lịch, ai ai cũng nô nức diện trang phục truyền thống để đón lễ Quề La Loong. Thầy cúng thay mặt chủ nhà tế lễ hội Tết Ngô. Cảm ơn thần linh phù hộ con cháu mạnh khỏe, sản xuất chăn nuôi thuận lợi, mùa vụ tươi tốt.
Thầy cúng thay mặt chủ nhà cúng lễ Tết Ngô
Kết thúc nghi lễ, ông lấy một chút muối cùng thức ăn bỏ trong lá chuối để gia tiên mời những linh hồn bạn bè người Cống từ bản khác tới. Sau đó, mọi người cùng nhau thể hiện vũ điệu đuổi thú. Họ dang rộng tay, nhảy quanh sân để đuổi thú rừng, ma quỷ ra khỏi bản.
Ra suối tắm giặt cũng là 1 tục không thể thiếu của dân bản. Qua đó, thể hiện ước muốn xua tan bệnh tật, xui xẻo, cầu mong may mắn, sức khỏe bình an tới mọi nhà. Khi đi, dân bản thường đem ít thuốc lào cúng ma rừng.
Tổng kết
Không chỉ mang giá trị tâm linh hội Mùa mưa còn hội tụ nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Cống. Đây là dịp ôn lại lịch sử truyền thống dân tộc. Đồng thời tạ ơn chư vị thần linh phù hộ con cháu khỏe mạnh, chăn nuôi sản xuất thuận lợi.
Hy vọng bài viết đem lại cho quý độc giả những thông tin bổ ích về lễ hội Tết Ngô. Theo dõi web để cập nhật nhiều điều thú vị khác bạn nhé!
Theo Doanhnghiepvn.vn
5/5 (4 votes)